اشاره: متن زیر ترجمهای بود از یک گفت و گو که در تاریخ ۱۰ آبان سال ۱۳۸۳ در روزنامه «شرق» در ستون «ده فرمان» با عنوان «همه باید یک واحد تاریخ سینما را بگذرانند» به چاپ رسید.
جان آمیل یکى از همان کارگردانهاى انگلیسى است که فیلمهایش را در هالیوود مىسازد. او فارغ التحصیل دانشگاه کمبریج در رشته ادبیات زبان انگلیسى است و پیش از آنکه به حرفه کارگردانى روى بیاورد در کمپانى شکسپیر رویال به عنوان مدیریت بخش ادبیات این مجموعه مشغول به کار شدهبود. او کارش را با حضور در BBC آغاز کرده و فیلمهاى «هسته»، «دامافکنى»، «مردى که خیلى کم مىدانست»، «مقلد»، «بانوى قلبها» و مجموعههاى «چشمها»، «قصهگو» و «کارآگاه آوازخوان» از ساختههاى او است.
جو دانته (کارگردان، تدوینگر و بازیگر) یکى از کشفهاى راجر کورمن است. با این وجود این استیون اسپیلبرگ بود که شرایط حضور او را در عرصه کارگردانى فراهم کرد. او تا به حال ۲۵ فیلم و مجموعه تلویزیونى را کارگردانى کرده است که از میان آنها مى توان به «فیلم نونى تونز»، «فانوسدریایى جنزده»، «گرملینها»، «سربازان کوچک»، «شهرکها»، «دختران فرارى»، «جوخه پلیس»، «سانس بعدازظهر»، «زن آمازونى در ماه» و «مدرسه راک اندرول» اشاره کرد. او همچنین در فیلمهاى «خوابروها»، «اسکار» و «پلیسهاى بورلى هیلز» ایفاگر نقشهایى بودهاست. او در اکثر مواقع دوست داشت که در زمینه ساخت موسیقى فیلمهایش با «جرى گلداسمیت» همکارى کند. همچنین او بیشتر فیلمهایش را به محصولات کارتونى برادران وارنر ارجاع مىدهد.
فیلم محبوبتان چیست؟
جان آمیل: از این سئوال که دیگه بیشتر متنفرم! حالا که این طور شد بگذارید یه گشتی بزنم و یه تریلوژى را انتخاب کنم. سه گانه کوبنده و تاثیرگذار «ساتیاجیت رای»: «دنیاى آپو». این آثار نه تنها اولین فیلمهایى بودند که به من یاد دادند آثار بزرگ و ماندنى هیچ زمان و مکان نمىشناسند و فراتر از این حرفها هستند بلکه به شدت زندگى مرا نیز تحت تاثیر قرار دادند. سال قبل من به هند سفر کردم تا براى شش ماه درباره موسیقى هندى مطالعه کنم!
جو دانته: طیف وسیعى را در برمى گیرد. امروز «روزى روزگارى در غرب» فردا فیلمهاى دیگرى مثل «تماس شیطانى» یا Harvey.
کدام یک از برنامههاى تلویزیون را (چه در گذشته، چه در حال) بیشتر از بقیه دوست دارید؟
جان آمیل: برجهاى فاولتى! مى دانم که این برنامه اخیراً به عنوان محبوبترین مجموعه تمام دوران انگلستان انتخاب شد. من چه مىتوانم به شما بگویم. خب این انتخاب من هم هست!
جو دانته: «منطقه بینالطلوعین» یا شاید هم «فرارى».
بزرگترین موفقیت حرفه اى شما تا به حال چه بوده است؟
جان آمیل: «کارآگاه آوازخوان». در زندگى شانس تنها یک بار به شما رو مىکند و یک شاهکار اصیل و حرفهاى خلق مىکنید. کارآگاه آوازخوان براى من چنین ارزشى دارد. شاید در تمام این دوران تلاش کردهام تا فیلمهایم به چنین کیفیتى برسند.
جو دانته: کار در حرفههاى مختلف.
کدام پروژه آن چیزى نشد که از اول فکرش را مى کردید؟
جان آمیل: «مردى که خیلى کم مىدانست» من هنوز عاشق این فیلمم اما از شیوه پخش و نمایشش متنفرم. اگر آدمى با اسم «کریس پائولا» به شما گفت که مىداند چطور فیلمتان را به پخش کنندهها بفروشد، اصلاً حرفش را باور نکنید!
جو دانته: تمام کارهایى که در طول پنج سال گذشته انجام دادهام.
کتاب محبوب زندگىتان چیست؟
جان آمیل: بچههاى نیمهشب. این کتاب حیرتآور، با حال و هوایى مهیج و مدام در حال تغییر، بامزه و فوقالعاده نگاه ژرفى دارد.
جو دانته: «The October Country»؛ اثر رى برادبرى.
اگر مىتوانستید تنها یک چیز صنعت سینما را تغییر دهید، چه مىکردید؟
جان آمیل: همه امور را به انگلستان منتقل مىکردم! خیلى خودخواهم؟ البته ولى حداقل دیگر احتیاج نبود براى انجام حرفهام شش هزار مایل حرکت کنم.
جو دانته: همه کسانى که در این حرفه شاغل هستند را مجبور مىکردم تا یک واحد تاریخ سینما را بگذرانند.
چه کسى یا چه چیزى، بیشترین تاثیر را در موقعیت حرفهاى فعلى شما داشته است؟
جان آمیل: معلم انگلیسىام «پدى براون» که با اردنگى من تنبل و بدون اعتماد به نفس را به کالج فرستاد و دنیس پاتر که به من یاد داد هیچ وقت ترسو و بزدل نباشم.
جو دانته: ببینید اگر «راجر کورمن» و «استیون اسپیلبرگ» نبودند من اصلاً وجود نداشتم. اما به نظرم از تمام فیلمسازانى که فیلمهایشان را دیدهام تاثیر گرفتهام.
پروژه بعدى تان چیست؟
جان آمیل: هنوز مثل تارزان یاد نگرفتم که چطور از این فیلم به آن فیلم بپرم. تنها چیزى که درباره فیلم بعدى مىدانم این است که فضایش با فیلم «هسته» فرق دارد. باید قبل از هر کارى ترس و واهمه را از خودم دور کنم. چیزهاى ناشناخته همیشه مرا مىترساند.
جو دانته: پرسشى که هیچ وقت پاسخ درستى ندارد.
همچنان در آرزوى ساخت چه پروژه اى به سر مىبرید؟
جان آمیل: «بلندىهاى کلایمکسى» یک تریلر درجه یک، یک اکشن هوشمندانه و یک عاشقانه فوقالعاده. فقط یک مشکل داریم. ماجراها در سیبرى اتفاق مىافتد!
جو دانته: همیشه دوست داشتم یکى از آثار جان برانز را با عنوان «The sheep look up» را به فیلم برگردانم. اما متاسفانه مثل اینکه این روزها چندان مورد توجه قرار نمىگیرد.