اشاره: نوشته زیر ترجمهای بود از مجموعه گفت و گوهایی چاپ شده در مجله «مووی میکر» که در تاریخ ۶ بهمن ۱۳۸۳ با عنوان «حق با اسپیلبرگ بود» به چاپ رسید.
تنها نیاز به پاسخ دو پرسش را بدانید
اول از همه: مى خواهید چه کار کنید؟ دوم: قرار است «چگونه» از عهده این کار برآیید؟
• کار و رابطه متقابل با مواد و مصالح فیلم نیاز به یک دانش غریزى دارد
فیلمنامهها چیزهاى مضحکى هستند. شما بعضى وقتها فیلمنامه را مىخوانید در همان لحظه درمىیابید که مى خواهید آن را بسازید. بعضى وقتها حتى بلافاصله مىفهمید که چگونه این کار را باید به پایان برسانید. در حقیقت سبک و ساختار فیلم یک جورهایى به شما الهام مىشود.
• به اندوختههایتان عمق ببخشید
هر کارى که انجام مىدهید بستگى کامل به فرهنگ شما دارد و موفقیتهایتان برآمده از چیزهایى است که از همان ابتداى زندگىتان آموختهاید. تمام آن چیزهایى که پدر و مادرتان به شما یاد دادهاند، نکاتى که خودتان به شخصه از این طرف و آن طرف فراگرفتهاید، تمام فیلمهایى که تماشا کردهاید، تمام تابلوهاى نقاشى که دیدهاید، همه ایدههایى که در ذهن داشتهاید… همه با هم جمع شده و اندوخته و گنجینه شما براى موفقیتهایتان مىشوند. به نظر من مهمترین چیزى که باید انجامش دهید این است که تا آنجایى که مىتوانید به این ذخایر عمق و وسعت ببخشید.
• مثل کارگردان فکر کن
هیچ اهمیتى ندارد که در گروه عوامل سازنده فیلم چه جایگاهى دارید. فقط سعى کنید مثل کارگردان فکر کنید آن وقت مىدانید بهترین راه کمک به شما چه چیزى است.
• مدیر تولید را بشناس
اگر قرار است مدیریت فیلمبردارى فیلمى را به عهده بگیرید بلافاصله و در همان مرحله پیش تولید رابطه صمیمانهاى با مدیر تولید اثر برقرار کنید، اگر این کار را نکنید قطعاً موقع فیلمبردارى با مشکلات عدیدهاى روبه رو خواهید شد.
• «متشکرم» را هیچ وقت دست کم نگیر
اجازه بدهید عوامل صحنه متوجه بشوند چقدر براى کارهایشان ارزش قائلید. یک لبخند دوستانه و گفتن «متشکرم» تاثیر عجیبى روى کارشان مى گذارد.
• اون آدم مىتونى تو باشى
اگر هر کسى که با شما برخورد کرد به شما گفت «سینما یک حرفه کاملاً بسته و محدود است و به سختى مىشود بهش راه یافت». با خودتان این حرف را تکرار کنید «یک نفر بالاخره باید وارد این عرصه شود… خب چرا این آدم من نباشم؟» مدام این جمله را براى خودتان تکرار کنید.
• عینک گمراهى را از روى چشمت بردار
وقتى که بین اعضاى گروه جایگاه پایینى دارید سعى کنید عینک گمراهى را از چشمتان بردارید. نگاه کنید که آدمهاى بالاى دست شما چه رفتارى در پیش گرفتهاند. اگر آنها با مدیر فیلمبردارى یا بازیگرها یا بقیه عوامل مدام به مشکل برمىخورند براى خودتان دلیل این تنشها را بنویسید و خب وقتى به جایگاه آنها رسیدید اشتباهات آنها را تکرار نکنید. شما قطعاً موفقتر از آنها عمل خواهید کرد. به من اطمینان داشته باشید.
• جملاتى که با آنها زندگى مى کنید
«هر وقت خسته شدید، هر وقت شکست خوردید، اصلاً مهم نیست. دوباره تلاش کن. دوباره شکست بخور. این بار بهتر شکست مىخورى.»ساموئل بکت.
• آناتومى فیلمسازى
همیشه دست و پات رو از هم تشخیص بده. همیشه سرتو بالا بگیر.
• به چیزهایى که بهت الهام مىشود گوش کن
همیشه به نجواهاى درونت گوش کن، همین نجواها راه درست را به تو نشان مىدهند.
• حق با اسپیلبرگ بود
کفشهاى راحت بپوش. فکر مىکنم اسپیلبرگ چنین چیزى را به «سام مندس» توصیه کرد: «کفشهاى راحت بپوش.» به چى فکر مى کنى؟ حق با اونه!
به خودتان اعتماد کنید. بارها شده با کارگردانهاى تازهکار کار کردهام که در موقعیتى شبیه این گیر افتادهاند: آدمهاى دیگر و تهیهکنندگان مدام به آنها غر زدهاند که «این کارى که تو باید بکنى» یا «ما وقت رو از دست دادیم» خب این کارگردانها چون نمىدانند چه کار مىخواهند بکنند و دست و پایشان را گم کردهاند مجبور مىشوند ایده آنها را در فیلم پیاده کنند و خب همیشه بابت این اتفاق تا آخر عمر تاسف مىخورند. ما همیشه در اتاق تدوین این حرف را مىزنیم: «فقط امیدوارم من رو از انجام کارى که دوستش دارم منصرف نکنند.» یا «کاشکى به حرفشون گوش نمىکردم» و خب این اتفاق سر هر فیلمى مىافتد. شما باید به خودتان ایمان داشته باشید، باید به غریزهتان اعتماد کنید و مهمتر از همه باید کارى کنید تا عوامل دیگر از اندیشههاى شما مطلع شوند. نمىشود تنها یک جا بنشینید هیچ کارى انجام ندهید. باید عرضه به خرج دهید، از جایتان بلند شوید و کار خودتان را بکنید. بعضى از اشخاص شاید معتقد باشند ورود به عرصه فیلمسازى کار خیلى دشوارى است. خیلى از هم کلاسىهاى من در دانشکده سینمایى زیاد در این عرصه دوام نیاوردند. اما اگر مصمم و عاشق دنیاى سینما باشید قطعاً وارد این معرکه مىشوید و به تدریج به آن چیزى که مىخواهید مىرسید. بعضى از آدمها براى رسیدن به خواستههایشان بیشتر از بقیه مبارزه مىکنند. من در حرفهام خیلى شانس آوردهام که توانستهام به صورت مداوم به کارم ادامه دهم. شما قطعاً درباره فیلمها و دنیاى سینما مطالعه دارید. سعى کنید دنباله رو اساتید سینما باشید. با همه این حرفها تدوین بیش از هر چیزى تحت تاثیر شعور غریزى شما، آنچه که مىخواهید به تماشاگرتان بگویید و درک شما از ریتم است و خب من نمىدانم آیا این چیزها هم قابل یادگیرى است یا نه. اما ابتداى امر و قبل از هر چیزى به خودتان اعتماد کنید، نگذارید آدمهاى دیگر شما را به انجام کارى که دوستش ندارید وادار کنند. شما باید به قلبتان رجوع کنید.
