اشاره: نوشته زیر ترجمهای است از گفتگوی روزنامه «دیلی تلگراف» با «نیل جردن» که در تاریخ پنجشنبه ۲۱ خرداد ۱۳۸۳ در روزنامه «شرق» با عنوان «سینما یعنی نیکلاس ری» به چاپ رسید.
«سینما یعنی نیکلاس ری» همان جمله معروفی است که گدار در یکی از شمارههای سال ۱۹۵۸ مجله رادیکال «کایه دوسینما» با صراحت هرچه تمام، بیانش کرد. گدار و گروهی از دوستان فیلمساز انقلابی موج نوییاش، سینمای فیلمساز یاغی و تکرو آمریکایی را مثال بیعیب و نقص و تمام عیاری از یک مؤلف دوراندیش و آرمانی میدانستند. شاید حدود ده سال بعد از اظهار نظر گدار، تماشای «آنان در شب زندگی میکنند» ری، در سن ۱۸ سالگی باعث شد، شدیداً به دنیای سینما و فیلمسازی علاقهمند شوم و «کارگردانی» را هدف مهم زندگیام قرار دهم. نمیدانم دقیقاً چه چیز آن فیلم، آنقدر مرا منقلب کرد. شاید شاعرانگی تصاویر روی پرده سینما، مرا از خود بیخود کرد. این فیلم نوآر ری، اقتباسی از رمان «دزدانی مثل ما» نوشته ادوارد اندرسون است که در سال ۱۹۷۴ هم «رابرت آلتمن» نسخهای دیگر از آن را با همین عنوان بازسازی کرد.
«آنان در شب زندگی میکنند» روایتگر قصه مصیبت بار «بووی»، دزد فراری (فارلی گرینجر) و نامزدش تیچی (کتی اودانل) است که پس از سرقت ناشیانهاش از یک بانک ایالت تنسی، مجبور به فرار میشوند. فرار آنها سرآغاز سفر به قلمروی ناشناخته و مواجهه آن دو با مردمانی خشن و نامهربان میشود و تنها بهانه برای ادامه سفر، عشق آن دو به یکدیگر است.
این فیلم یکی از نخستین آثاری است که صددرصد حال و هوای تین ایجری ندارد اما یکی از اولین فیلمهایی است که احساس بیگانگی، یأس و بیهویتی دوران جوانی را به خوبی تصویر کرده است. گذشته و پس زمینه اجتماعی و خانوادگی این زوج، آنها را به سمت بزهکاری سوق داده اما جامعه نه توانایی بخشودن آنها را دارد و نه میتواند این دو را به رستگاری برساند. تمام اندیشه نیکلاس ری در همین چند جمله خلاصه می شود: سرگشتگی و سرگردانی دوران بلوغ و ناسازگاری آن با دنیای اطراف. او «شورش بیدلیل» را در سال ۱۹۵۵ ساخت اما این عنوان بدون شک تمام آثار او را در برمیگیرد. ری با وجود احساسات اگزیستانسیالیستی اش، توانسته این اندوه و افسردگی شاعرانه را با خلاقیتهای تکنیکی در آمیزد و همین نگاه خلاقانه او است که دنیای مرا به کل دگرگون کرد.
تصاویر فیلم های ری،کاملاً گویا و بسیار واضحند و در این زمینه او یکی از بهترین کارگردانهای تاریخ سینما است. او میدانست از دوربین چه میخواهد و به همین خاطر در کار با دوربین توانمندی بیحد و حصری داشت. «آنان در شب زندگی می کنند» چندین نمای فوقالعاده دارد. کلوزآپ های کلاستروفوبیک و فشرده درون اتومبیل یا صحنههای پرجنب وجوش مخفی شدن این زوج و تعمیر اتومبیل توسط بووی القا گر نوعی اروتیسم ملایم است و نمای باورنکردنی آغازین [اتومبیلی که زندانیان را از محوطه خارج میکند] که برای اولین بار در تاریخ سینما برای فیلمبرداری آن از هلیکوپتر استفاده شد، همه از آن جملهاند. گویا ری خیلی ساده پیش گروهش رفته و گفته: «اگر همه چیز به خوبی پیش برود ما میخواهیم یک هلیکوپتر بگیریم!» با وجود پیچیدگیهای تکنیکی «آنان در شب زندگی می کنند» ساختار و زبان سینمایی گنگ و دشواری ندارد. شاید همین سادگی و بیتکلفی بود که تصویر کارگردانی فیلم را در من به وجود آورد. اجزای ساده فیلم به حدی بود که احساس میکردم از پس کارگردانی یک فیلم برمیآیم. احتمالاً اگر پیش از این فیلم «همشهری کین» را دیده بودم، هیچ وقت هوس کارگردانی به سرم نمیافتاد.
در واقع اولین فیلمنامهای که نوشتم به شدت تحت تأثیر همین فیلم بود [فیلمی که در سال ۱۹۸۱ با نام «مسافر» به نمایش درآمد]. فیلمنامه درباره دو کودک فراری ایرلندی بود که بیدست و پایی معصومانه آنها، به ساده لوحی بووی و کیچی شباهت داشت. «فرشته» [فیلمی که در سال ۱۹۸۲ جردن را به سینما دوستان شناساند، تریلری درباره موسیقیدانی که به عضویت ارتش جمهوریخواه ایرلند در میآید] همان حس تحت تعقیب بودن، پنهان شدن و شناخته شدن به واسطه چیزهایی نظیر ظاهر، جوانی و لهجه را در خودداشت. من حتی در فیلم «مونالیزا»، عروسی «باب هاسکینز» و «کتی تایسون» را از عروسی شتاب زده بووی وکیچی وام گرفته بودم. تصاویری غم انگیز از آدمهایی تنها که در جامعه غریب اطرافشان، برای خودشان به دنبال معنی خاصی میگردند.
ری فیلمش را اینگونه توصیف کرده بود: «قصهای اخلاقی از زمانه پرشتاب ما، دردناک اما نه بدبینانه و تراژیک، غمانگیز اما نه بیرحمانه» من دوست دارم، روی پرده سینما اندکی درایت و ظرافت را تماشا کنم. متأسفانه در فیلمهای انگلیسی این چند ساله اخیر، آثاری که با پولهای لاتاری ساخته شدهاند، واقعاً ناامید کننده هستند. «آنان در شب زندگی می کنند» یکی از همان فیلمهایی است که هوشمندی و شعور در آن موج میزند.
ممنون از پست خوبتون. خیلی دنبال این فیلم هستم اما برای دانلود جایی پیداش نمیکنم. ممنون میشم اگه لینکی رو معرفی کنید
ممنونم از توجه شما. لطفا در فیسبوک به من پیغام بدهید به شما لینکی برای دانلود معرفی میکنم.